PublicatiesNewsletterDoor corona crisis lagere kinderopvang toeslag in 2022?
Newsletter

Door corona crisis lagere kinderopvang toeslag in 2022?

21

May

2021

Door corona dreigt volgend jaar een verlaging van de kinderopvangtoeslag-vergoeding.

Het maximumtoeslagtarief voor dagopvang dreigt te dalen van € 8,46 nu, naar € 8,29 in 2022; voor de BSO zal het toeslagtarief dalen van € 7,27 naar € 7,13 in 2022. Omdat de verkooptarieven van opvangaanbieders wel zullen stijgen, dreigt een verdubbeling van de nettokosten voor kinderopvang voor gezinnen met lage inkomens. Dat wordt veroorzaakt door de wijze waarop de toeslagregeling jaarlijks wordt geïndexeerd. Die indexering is gekoppeld aan de ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) voor de loon- en prijsstijgingen in Nederland.

De standaardformule voor indexering van de toeslagtarieven leidt volgend jaar niet tot een verhoging, maar tot een verlaging van de maximum toeslagtarieven. Dat blijkt uit de ramingen van het CPB (CEP 2021) die eind maart zijn gepubliceerd.

Zonder maatwerk van het kabinet zullen daardoor de netto-kosten van kinderopvang voor gezinnen volgend jaar fors stijgen. Dat is de conclusie van een recente analyse door Bureau Buitenhek.   

Voorbereiding besluitvorming kinderopvangtoeslag 2022 in volle gang.

Eind februari 2021 is het ontwerp besluit kinderopvangtoeslag 2022 gepubliceerd via een zogenaamde internetconsultatie (www.internetconsultatie.nl/besluitkinderopvangtoeslag2022). Die publicatie maakt het mogelijk dat burgers, aanbieders en brancheorganisaties kennis kunnen nemen van het voorgenomen besluit en hun ideeën hierover kenbaar kunnen maken. Het doel is de transparantie van het wetgevingsproces te verbeteren en bij te dragen aan de kwaliteit van wetgeving.

Wat is er bekend over de indexering van de kinderopvangtoeslag?

In het gepubliceerde Ontwerpbesluit kinderopvangtoeslag 2022 staat echter geen concrete informatie over de indexering  en hoogte van de toeslagtarieven 2022. Die zijn opgenomen als PM post in het ontwerpbesluit. In het besluit staat daarover: "De bedragen worden ingevuld op basis van het CEP dat het CPB eind maart 2021 publiceert."

De consultatie is echter gesloten op 25 maart 2021 en het CPB heeft daarna pas de ramingen gepubliceerd. Met die timing is er dus gedurende de inspraak geen concrete informatie verstrekt over de toeslagtarieven.


Hoogte toeslagtarieven al langer aandachtspunt

Uit de reacties van het werkveld (www.internetconsultatie.nl/besluitkinderopvangtoeslag2022/reacties) blijkt wel dat veel partijen zich zorgen maken over het verschil tussen de toeslagtarieven en de werkelijke kosten van de kinderopvang. Daardoor wordt een steeds groter deel van de kinderopvangkosten niet meer gedekt door de toeslagbijdrage en daar worden met name gezinnen met lage inkomens de dupe van. Ook bij de besluitvorming over de toeslagregeling 2021 werd dit al geconstateerd door staatssecretaris Van Ark: "Uit monitoring van de tarieven blijkt dat de tarieven gemiddeld boven de maximum uurprijs liggen en dat – voor de kinderdagopvang en de buitenschoolse opvang - meer dan de helft van de ouders een tarief betaalt dat boven de maximum uurprijs ligt. Dit is daarmee een belangrijk aandachtspunt (zie ontwerp besluit 2021, juni 2020)."

Hoe werkt de indexering van de toeslagtarieven?

Jaarlijks worden de maximum uurprijzen van de kinderopvangtoeslag geïndexeerd. De indexering is een gewogen gemiddelde van de CPB ramingen voor de ontwikkeling van de loonvoet bedrijven (80% ) en de ontwikkeling van de consumentenprijsindex (20%) in 2022. Maar ook het verschil tussen de raming en realisatie voor 2021 speelt een belangrijke rol. Als de CPB raming voor de loon- en prijsontwikkeling in 2021 afwijkt van de werkelijkheid voor dat jaar, wordt daarvoor gecorrigeerd in 2022.

... en wat betekent dat voor de toeslagtarieven 2022?

Voor 2022 raamt het CPB voor Nederland een gemiddelde prijsstijging van 1,4% en een gemiddelde  loonstijging van slechts 0,1% als gevolg van de coronacrisis.

Omdat de loonstijging veel zwaarder weegt, betekent het dat de toeslagtarieven voor 2022 met slechts 0,36% worden geïndexeerd.

Omdat het CPB in 2020 nog raamde dat de lonen met 3,4% zouden stijgen in 2021 en de laatste CPB cijfers laten zien dat die stijging slechts 0,4% is als gevolg van corona, zijn de toeslagtarieven voor dit jaar te sterk geïndexeerd en worden die in 2022 met -1,98% gecorrigeerd. Per saldo leidt dat ertoe dat de toeslagtarieven in 2022 zich als volgt ontwikkelen:

Voor de dagopvang is een daling van het toeslagtarief met bijna 2% een unicum. Sinds de start van de Wet kinderopvang in 2005 werd alleen in 2009 en 2012 het toeslagtarief bevroren (index 0%) door bezuinigingen. De reguliere index van de toeslagtarieven was niet eerder negatief.    

Mogelijke gevolgen

De verkooptarieven van de kinderopvang zullen naar verwachting niet dalen. De gemiddelde tariefstijging per jaar sinds2005 ligt tussen de 2 en 2,5%. Met een cao inzet van de vakbonden van +5% (https://www.fnv.nl/nieuwsbericht/sectornieuws/zorg-welzijn/2021/05/eindbod-cao-kinderopvang-te-mager-acties-worden-vo) is te verwachten dat de verkooptarieven in 2022 met meer dan 2,5% zullen stijgen. Als de toeslagtarieven met 2% dalen, betekent het dat ouders over een groter deel van de opvangkosten geen toeslagbijdrage meer ontvangen. Dat betekent dat gezinnen met kinderopvang er in 2022 al gauw enkele honderden euro’s per jaar extra betalen.

Met name voor lagere inkomens betekent dat een forse netto kostenstijging. Die betalen nu netto € 387 per jaar voor 2 dagen dagopvang. Met de verlaging van de toeslagtarieven (-2%) en een stijging van de verkooptarieven met 2,5% loopt dat op tot meer dan € 810 per jaar (+110%).

Vervolg

In 2020 werd het besluit kinderopvangtoeslag begin juni naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wordt de komende weken dus spannend of het Kabinet de standaard indexering volgt òf vanwege de corona impact en de ontoereikende toeslagtarieven met een maatwerk aanpak komt.

kinderopvangtoeslag
maximum uurtarief
indexering
kinderopvang
buitenhek